Şiir Nerede Başlar? (26) - Merasim Kıtası

Deniz Harp Okulu Komutanı olan Kıyat, öğrencilerden oluşan tören bölüğünün bir karşılama için bir saat öncesinden alana çıkartıldığını ve öğrencilerin orada amaçsızca bekletildiğini görür ve o bundan sonra öğrencilerin en fazla 15 dakika bekleyecek biçimde yerlerini almalarını söyler.Uygulama başlatılır."Bir emirler bir sorunu halletmiştim.Öğrenci artık boşu boşuna bir saat ayakta beklemeyecekti.(...) Bir gün gene bir karşılama töreninden bir saat kadar önce boru trampet sesleri işittim.Camdan dışarı baktım, hiç kimse yoktu.Herhalde bana öyle geldi dedim.Ama bir anda şeytan dürttü.Odamdan çıktım ve odamın tam karşısındaki komutan yemek salonuna daldım.Camdan baktım.Merasim kıtası arka bahçede duruyordu.Benim emrimden sonra çocuklar bir saat benim göremeyeceğim bir yerde bekletiliyor ve on beş dakika önce, benim göreceğim yere, yani merasim mahalline getiriliyordu."

Şiir Nerede Başlar? (26)
Atilla Kıyat - Üç Yıldız Bir Penaltı
Aktaran: Hakan Şahin
Türkiye'de Asker, Toplum ve Siyaset - Askerlerin Yaşam Anlatıları Üzerinden Bir Okuma

Şiir Nerede Başlar? (25) - Kör Kadı Hikâyesi

Adam, komşusunu kadıya şikâyet eder.Kadı, şikâyetin sebebini sorar.Davacı, “Efendim komşum çok doğru söylüyor” der.Kadı, “İyi ya kardeşim, herkes doğru söyleyeni arar.Sen neden doğru söyleyen komşundan yakınıyorsun?” diye sorar.Davacı, “Efendim çok doğru söylüyor, sözleri beni rahatsız ediyor” diye karşılık verir.“Pekâlâ” diyen kadı, çok doğru söyleyen davalıyı mahkemeye çağırır.Kadının bir gözünde ak vardır yani yarı kördür. İçeriye adım atar atmaz kadının gözünü gören davalı, “Esselamu aleyküm kör kadı” der.Kadı: “Vallahi ben doğru söyleyeni severim ama bu kadarı da fazla.” der.

Şiir Nerede Başlar? (25)
Kör Kadı Hikâyesi

Şiir Nerede Başlar? (24) - Yaşar

"Bir domuz vardı burada, her köyden atıyorlar kuyruğuna yakın bir yere, yine de ölmüyor.Biz de sonunda adını "Yaşar" koyduk ölmüyor diye.Aramızda haberleşiyorduk "Yaşar bu akşam bizim köyde", "Yaşar bugün bizim köyde" diye.Her köyden mermi yiyor, yine de ölmüyordu.Adı da o yüzden Yaşar'dı.Ama en sonunda öldü."

Şiir Nerede Başlar? (24)
Yaşar

Şiir Nerede Başlar? (23) - Om Mani Padme Hum / Asaf Halet Çelebi

Üstad son zamanlarda pek rahat görünüyor.Şairin arkasından sokaktan geçerken mahalle veledlerinin Om Mani Padme Hum diye teneke çaldıkları rivayet ediliyor.

Nihat Kuşlu
Yeditepe Dergisi, Kasım 1958

Şiir Nerede Başlar? (22) - Asaf Halet Çelebi

...

Şiirin cemiyetteki doğuşunu şöyle tahmin ediyorum:

Ormanların açıklık bir yerinde toplanmış, kuyruksuz ve tüyleri yolunmuş gibi çıplak, görünüşleri acıma ve nefret hissi veren maymuna benzeyen bir cins (Bu cins pithecanthroğus veya australopithecus, doğru bir istihale olabilir.) ellerine bazı dallar almış, aralarından birisi, içi oyuk bir ağaca güm güm vuruyor, sebebi bugünkü zeka'yı doğuran bir nevi deliliktir.Kollektif bir vecit, birlikte söylenilen şarkı taslağı, boğazdan gelen bu çığlıklar şiirin ilk nescini teşkil etmektedir.Vecde kapılan bu vahşi divane ilk sihirbaz-medyum ve ilk şairdir.Şu halde şiire lisandan önce doğmuş denilebilir.Zamanla yavaş yavaş lisan hasıl olunca şairin musikişinaslık ve sihirbazlık gibi vasıfları henüz ayrılmamış olmakla beraber şiir kelimelenmiştir.O zamanki cemiyet, ağaç başında sopasını vuran zatin kelimelerini tefsire mail olduğu için "gayri tabii" ve "deli"yi henüz ayırt etmeyi biliyordu.Herhalde bu zatlerden birisi hezeyanı içinde barsak, mide, karaciğer yerine "kalp"ten bahsetmiş olacak ki bu söz çok eski zamandan beri devam etmiş ve şiirin şemasını teşkil etmiştir.

...

Asaf Halet Çelebi
Şiirde Şairin Tefsiri
Yeni Adam, S. 312, 19 Birincikanun 1940, s. 4.

Şiir Nerede Başlar? (21) - Mihail Bulgakov

Bir zamanlar bir yerde...neredeydi hatırlamıyorum...ıssız bir adaya düşen bir İngilizle ilgili şeyler okumuştum.İlginç bir adamdı İngiliz.O kadar uzun zaman o adada mahsur kalmış ki halüsinasyon görmeye başlamış.Bir gemi gelip içindekiler onu kurtarmak için kayıkla kıyıya yanaştığında bizim münzevi bunu bir serap, uçsuz bucaksız denizin bir illüzyonu sanıp, adamlara ateş etmiş tabancasıyla.Ama yine de tıraşlıymış adam.Issız adada her gün tıraş oluyormuş.

...

Mihail Bulgakov

Genç Bir Doktorun Anıları

Şiir Nerede Başlar? (21)

Şiir Nerede Başlar? (20) - Anton Çehov

Bir zamanlar Moskova'da Vladimir Semyoniç Liadovski isimli bir adam yaşardı.Derecesini hukuk fakültesinden almıştı ve bir demiryolu şirketinin yönetim kurulunda görevi vardı; ama ne iş yaparsınız diye sorulduğunda tüm içtenliğiyle ve pins-nezinin ardındaki iri parlak gözleriyle tam yüzünüze bakarak yumuşak, alçak, kadife bir sesle peltekçe "edebiyatçıyım" diye mırıldanırdı.

 ...

Şiir Nerede Başlar? (20)
Anton Çehov
İyi İnsanlar

Şiir Nerede Başlar? (19) - Bir Köy Arabası / Franz Kafka

İçinde üç kişi bulunan bir köy arabası bir yamacı yavaş yavaş tırmanıyordu.Karşıdan gelen bir yabancı adamlara seslendi.Kısa bir konuşmadan sonra adamın arabaya binmek istediği anlaşıldı.Arabadakiler yer açtılar ve onu da çekip aldılar yukarı.Ancak yeniden yola koyulduklarında sordular: "Siz karşıdan geliyordunuz; şimdi ise yine geldiğiniz yöne gidiyorsunuz, nasıl oluyor bu?" "Evet" diye cevapladı yabancı, "Önce ben de sizin tarafa gidiyordum ama karanlık beklediğimden erken bastırdı, ben de döndüm.

Şiir Nerede Başlar? (19)
Franz Kafka
Taşrada Düğün Hazırlıkları

Şiir Nerede Başlar? (18) - Paskalya / Panait İstrati

Papaz ihtiyarladıkça, hafızası kendisine ihanet ediyordu.Onun için kendisine birdenbire, "Paskalyaya kaç gün var? diye soran Hıristiyanlara eksiksiz bir cevap verebilmek için papaz, her Büyük Perhiz'den sonra, Paskalyaya olan gün sayısı kadar mısır tanesini cebine koyuyordu.Her akşam bunlardan bir tanesini çıkarıp atıyordu.Böylelikle, bir köylü kendisine o can sıkıcı soruyu sorduğu zaman, cebinden mısır tanelerini çıkarıp sayıyor ve doğru dürüst bir cevap veriyordu.

Fakat bir defasında, şeytan gibi bir çocuk cübbesinin cebine bir avuç mısır doldurmuştu.Bu yüzden zavallı papazın günlük mısır tanesini atması boşuna idi; cebinde hep çok mısır vardı ve bununla beraber büyük bayram yaklaşıyordu.

Böylece sorular altında bunalan papaz, köylülere cebini şişiren mısırları göstermek ve "Bu sene Paskalya olmayacak!" demek zorunda kaldı.

Şiir Nerede Başlar? (18)
Panait İstrati / Baragan'ın Devedikenleri

Şiir Nerede Başlar? (17) - Bir dede ve bir ineğin öyküsü - Diecisiete

"İnekler eskiden ortak bir merada otlatılırmış.Her besicinin kendi zamanı olurmuş.Ortak merada başkasının ineğini bulursan, onu alıp fidye isteyebiliyormuşsun.Buna "el koyma" denirmiş. Yasalmış.Bir gün, Elvira kaçmış.En çok süt veren inek oymuş.Biri ona el koymuş.Dedemizin babası fidye olarak bir teneke yağ, bir çuval un, şeker ve yumurta vermiş.Ceza olarak da Chiri dedemizi bir hafta Elvira'yla ahırda yatırmış.İnek dışkısından leş gibi kokmuş.Okula giderken yıkanmasına izin vermemiş.Cezası bitmiş ama dedemiz, Elvira'yla ahırda yatmaya devam etmiş.Kimse sebebini anlamamış.Büyükannem, okuldakilerin onu dövdüğünü ama kokmaya başladıktan sonra ona sataşmadıklarını söylemişti."

Diecisiete (2019)

Daniel Sanchez Arevalo

Şiir Nerede Başlar? (17)

Bir dede ve bir ineğin öyküsü

Şiir Nerede Başlar? (16) - Lone Wolf and Cub

Lone Wolf and Cub: Baby Cart at the River Styx (1972)

Kenji Misumi

Boynum...

Boynum...

...sanki ağlıyor.

Ensemdeki yara, tıpkı soğuk bir kış rüzgârı gibi.

...sanki "Kış Rüzgârının Uğultusu"nu söylüyor.

Bir seferinde, 

birini öldürmeye kalkıştığımda bu sözleri duymuştum.

Bu uğultuyu kendi boynumda hissetmek

...ne ironik!

Şiir Nerede Başlar? (16)

Şiir Nerede Başlar ? (15) - Remzi Gürkan, Cinler ve Kambur

Kamburun biri, bir gece vakti hamama gider.Göbektaşında yatarken vakit ilerler, gece yarısı olur, derken cinler çıkar ortaya ve bizim kamburun çevresini kuşatıp başlarlar "çarşambadır çarşamba" diye dönmeye.Kambur bakar ki kurtuluş yok, cinlere uyar, onlarla birlikte "çarşambadır çarşamba" diye dönmeye başlar.Cinler kamburu beğenirler, sırtından kamburunu alıp vücudunu düzeltirler.Adam ertesi gün başka bir kambur arkadaşına rastlar ve kamburunun nasıl düzeldiğini anlatır.Kambur, gece olur olmaz hemen hamama koşar, vakit gece yarısı olunca cinler gene çıkar ortaya ve gene "çarşambadır çarşamba" diye dönmeye başlarlar.Kambur da onlarla birlikte dönmeye başlamış ama günlerden perşembe olduğu için "perşembedir perşembe" dermiş hep.Cinler bakmışlar  olacak gibi değil, öbür adamın kamburunu da bizimkinin sırtına yükleyip kapı dışarı ederler.

...

Remzi Gürkan
Abes Çarkını Durdurmak
Şiir Nerede Başlar?

Şiir Nerede Başlar (14), Smith Adlı Bir Papaz

Smith adlı bir papaz vardı.Bizim papaz ziyarete çağrıldığında, yağmur yağıyorsa, geç kalırdı hep -bir İngiliz için ne bağışlanmaz bir günah- çünkü salyangozlar yağmur nedeniyle ortaya çıkar, o da her birini tek tek alıp incelerdi.Başka türlüsü gelmezdi elinden.Salyangoz uzmanı ve koleksiyoncuydu.Yolunun üzerindeyseler gecikerek gelirdi hep.Yüzü, yumuşak, bölümlere ayrılmamış bir bütün gibi görünürdü; salyangozlardan aldığını düşündüm neden sonra onu gördüğümde.Yüzü bir salyangozun bedeni gibi çıplaktı.

Soylu Sınıfın Sonbaharı-İngiltere Yılları
Elias Canetti

Şiir Nerede Başlar ? (14)

Şiir Nerede Başlar ? (13), Tevfik Fikret

Çeşit çeşit, boy boy şamdanları vardı.Sonra şu gördüğünüz üstüne siyah mürekkeple dört dize yazılmış (insan) kafatası!..Bir gün kendisine bir merak geldi: -Bana bir kafatası bulun, dedi.Hiç mezara gömülmemiş bir insana ait kafatası!..Yakın akrabamızdan doktorlar vardı.Tıbbiye Mektebi'nden rica ettik.Sonunda bu kafatasını buldular.Çok fakir, taşralı bir talebenin gömülmemiş başına ait imiş.Fikret onu çok severdi.Araştırıp bu ölü talebenin adını da öğrenmişti.Bazen kafatasına ismi ile hitap eder ve ona bakıp uzun uzun dalardı...

Nâzıma Hanım

Şiir Nerede Başlar ? (12), Nasreddin Hoca

Bir gün Hoca sarık sarup ucı gelmedi. Bir dahı bozup sardı, yine gelmedi. Canı sıkılup sarığı dellala verdi. Dellal dahı mezad ederken bir adem müşteri olup almak ister. Hoca bunı görüp heman dellaldan gizlüce müşteriye aydur: "Adam! Sen bu sarığı alma, ucı gelmez." dedi.

Pertev Naili Boratav

Nasreddin Hoca

Şiir Nerede Başlar ? (12)

Şiir Nerede Başlar ? (11), Feridun Bey

Tanıdığımız bir Feridun Bey vardı.Mısırlı bir prensesle evlendi.Mısır paşası oldu.Biz paşalığı ilga edince telefon defterinde isminin yanına general olduğu yazıldı.

Abdülhak Şinasi Hisar
Yahya Kemal'e Veda

Şiir Nerede Başlar (11)

Şiir Nerede Başlar ? (10), Ahmet Haşim

Ahmet Haşim senelerden beri Kadıköyü'nde oturuyordu.Günün en çok güzelleştiği akşam ve gurup saatlerinde, bir dostunun evinde yahut bir gazinoda bulunduğu, dolaştığı ve görüştüğü sırada birden sözünü keserek ve boynunu bükerek:

-Vapur vakti geldi!

Derdi.Onu böyle vapuru kaçırmak kaygusiyle dakikalarını hesaplarken kaç yüz kere gördüm.

Oyunundan ayrılmayı istemiyen bir çocuk gibi son saniyeye kadar durur, sonra koşarak vapura yorgun argın yetişir, yahut yetişemez ve öfkesinden kızarmış bir yüzle Galata'da köprü başındaki Genio kahvesinde sonraki vapuru beklerdi.Sanırım ki her vapur kaçırışında beceriksizliğine hükmedişi artık hayatta muvaffak olamıyacağına kanaat getirmesinin sebeplerinden biri olmuştur.

Abdülhak Şinasi Hisar

Geçmiş Zaman Edipleri

Şiir Nerede Başlar (9), Asaf Halet Çelebi

Benli Bahri Şehzade bir kedi idi ve tekinsiz konakta fakir kız bir lokma kendi yer, bir lokma ona verirdi ve Benli Bahri: "Miyav!" derdi.Bir gün kız onu takip etti, yedi senelik yolu bir saatte geçti, fakat bu sırrı faş olunca Benli Bahri artık kedi olamadı.

Asaf Halet Çelebi
Şiir Nerede Başlar? (9)
SES Dergisi,  Temmuz, 1939

Şiir Nerede Başlar (8), Andrei Tarkovsky

Yola düşen bir adamın bacakları üzerinden bir tramvay geçer.Taşıyıp bir duvar dibine dayarlar.Adam burada, çevresini saran meraklıların utanmaz bakışları altında cankurtaranın gelmesini beklemeye başlar.Bir ara dayanamaz, pantolonunun cebinden bir mendil çıkararak ezilmiş bacağının üstüne örter.

Andrei Tarkovsky

Mühürlenmiş Zaman

Şiir Nerede Başlar? (8)

Şiir Nerede Başlar (7), Andrei Tarkovsky

Bir grup insan, ihanetlerinin cezası olarak kurşuna dizilecektir.Bir hastane duvarının dibinde, çamur birikintileri arasında bekleşirler.Mevsim sonbahar.Ölüme mahkum bu insanlara paltolarını ve ayakkabılarını çıkarmaları emredilir.İçlerinden biri, bu emir üzerine gruptan ayrılarak yırtık çoraplarıyla uzun süre çamurda gezinir.Amacı, bir dakika sonra kullanamayacağı paltosunu ve çizmesini koyacak kuru bir yer bulmaktır.

Andrei Tarkovsky

Mühürlenmiş Zaman

Şiir Nerede Başlar? (7)