William John Huggins
"Büyük ispermeçet balinasının benim bildiğim dört matbu çizimi var:
Colnett, Huggins, Frederick Cuvier ve Beale'nin kitaplarında yer alanlar.
Bir önceki bölümde Collnet ve Cuvier'den bahsedilmişti.
Huggins'inki onlara göre çok daha iyidir."
"...ama hiçbiri Beale'ninkiyle yarışamaz.
Beale'nin kitabının ikinci bölümünün başında
üç balinayı farklı biçimlerde gösteren çizimde ortadaki hariç bütün ispermeçet çizimleri iyidir."
???
Thomas Beale
"Kitabın başında, ispermeçet balinasına saldıran sandalları gösteren çizim, birtakım salon beyefendilerinin medeniyet veçhesinden eleştirilerine hedef olmuşsa da genel itibarıyla hayranlık uyandıracak kadar gerçekçi ve aslına sadık bir çizimdir."
Thomas Beale
John Ross Browne
John Ross Browne
"J. Ross Browne'ın kitabındaki ispermeçet balinası çizimlerinden bazıları da
genel hatları açısından gayet iyi olmasına rağmen gravür işlemeleri berbattır.
Bu, yazarın suçu değil elbette."
William Scoresby
"Gerçek balinaya gelince, bu balinanın biçimini en iyi ortaya koyan resimler
Scoresby'nin kitabında yer alır, ama onlar da iyi bir fikir veremeyecek kadar küçük çizilmiştir.
Balina avcılığına dair de tek bir resme yer vermemiştir, ki bu da üzücü bir eksikliktir;
çünkü kanlı kanlı bir balinanın kanlı canlı avcıları tarafından görüldüğü şekline
benzer bir izlenim edinmek ancak böyle resimler yoluyla
-tabii iyi kotarılmış olmaları şartıyla- mümkündür.
Ambroise Louis Garneray
Ambroise Louis Garneray
"Fakat her şey hesaba katıldığında balinalara ve balina avcılığına dair en başarılı temsiller,
kimi detaylarda yüzde yüz doğruyu yansıtamasalar da, iki büyük Fransız gravüründe bulunur.
Bunlar Garnery adlı ressamın tablolarından alınmış ve başarıyla işlenmiş grevürlerdir.
Bu gravülerden birincisi ispermeçet balinası avına, ikincisi gerçek balina avına dairdir..."
&
Jean-Baptiste Henri Durand-Brager
???
Garnery'nin eserinde yer alan detaylı gravürlere ek olarak, dikkate şayan iki Fransız gravürü de vardır ki bunlar imzasını "H. Durand" diye atan birinin elinden çıkmıştır.
Gravürlerden biri, şu an ilgilendiğimiz meseleyle doğrudan örtüşmez,
ama başka sebeplerden dolayı ilgiyi hak eder.
Pasifik adacıkları arasında sakin bir öğlen manzarasıdır karşımızdaki;
kıyıda bir Fransız balina gemisi demirlemişi tayfa tembel tembel gemiye su çekiyor,
salınmış yelkenler ve arka plandaki uzun palmiye dalları rüzgarsız havada iyice sarkmış.
Normalde sıkı çalışmalarıyla akıllarda yer etmiş denizcileri
şarklılara yakışan bir sükunet halinde göstermesi açısından da oldukça kuvvetli etkisi var resmin.
Diğer gravür oldukça farklı: Gemi açık denizde, deniz canavarları dünyasının tam göbeğinde,
rüzgarı başa alıp durmuş, bir yanında bir gerçek balina var;
balinanın yağlarının kesilip parçalanma işlerinin devam ettiği gemi,
canavara sanki bir iskeleye yanaşır gibi yanaşmış; bu kıpır kıpır sahneden hızla avara eden bir sandal, uzakta görülen balinaların peşine düşmek üzere.
Zıpkınlar ve mızraklar kullanıma hazır, yere uzatılmış; üç kürekçi direği yuvasına oturtuyor;
küçük sandal aniden gelen bir dalga yiyince şaha kalkmış at gibi burnunu yukarı dikip sudan çıkarmış.
Gemide, kazanlarda kaynayan balinaya edilen işkence duman olmuş göğe yükseliyor,
bir demirciler çarşısından yükselen dumanlar gibi;
rüzgâr yönünde fırtınalar ve yağmurlardan haber veren bir kara bulutun yükselişi,
öyle anlaşılıyor ki, telaşlı denizcilerin hareketlerini daha da hızlandırıyor.
Moby Dick
Herman Melville
Çeviri: Deniz Keskin
Sel Yayıncılık
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder