10 Temmuz 2018 Salı

nobel verilen nazi: konrad lorenz, hasan çalışkan & erhan nalçacı, tarihselci yöntem ve bilim tarihi

...
Bir bilim insanının egemen sınıfa, en gerici ve en insanlık dışı siyasi döneminde bile olsa hizmet etmesinin ve gericiliğin ideolojik cephanesi haline gelişinin örneği olduğu için Konrad Lorenz'in bu kitaba alınması uygun görülmüştür.
...
On dokuz yaşında Columbia Üniversitesinde tıp stajını gördükten sonra Viyana Üniversitesi Tıp Fakültesi'ne gitti.Tıp doktorasını tamamlamadan hemen önce "Karga Yavruları Üzerine Gözlemler"i yayınladı.Lorenz daha sonra zooloji doktorasına başladı ve 1933'te zooloji doktorasını tamamladı.1923-1938 yılları arasında birçok çalışma yaptı.Lorenz ev hayatı içinde ve doğada yabanıl türleri yakın gözleme dayalı olarak inceliyordu.İncelediği türler arasında kargalar, yabani kazlar, balıklar bulunmaktaydı.Evinde eski dünya maymunu ve papağan türleri gibi tropikal hayvanlar da bulunmaktaydı.Altenberg'de büyük bir konakta yaşaması ve egzotik hayvanlara sahip olması Lorenz'in para sıkıntısı çekmeyen bir kişi olduğunun önemli bir kanıtıdır.Vaktinin büyük kısmını hayvan davranışlarını gözlemlemek için ayırması da bir kanıt sayılabilir.Herhangi bir kurumdan maaş almadığı dönemlerde dahi babası tarafından desteklenmiştir.
...
Faşizmin yükselişine katılan kitlelerin orta ve alt-orta tabakalardan geldiği biliniyor.Lorenz'in babası ve kendisi Alman milliyetçisiydi.İşgalden çok kısa süre sonra Konrad Lorenz üyelik için başvurdu ve 6.170.554 üyelik numarası ile 28 Haziran 1938 tarihinde Nazi Partisi üyeliğine kabul edildi.

O dönemde 35 yaşında olan Lorenz belki kitlelerin heyecanına kapılmış, faşizmin ve yaşananların sorumlusu değil, biraz zorlayarak kurbanı olarak kabule edilebilirdi.Fakat aksine Konrad Lorenz çok özel bir Nazi oldu.Lorenz'in hayvan davranışlarına ilişkin bulguları orijinal ve yeni olabilir, ama o bulguları bir sosyal Darwinist yaklaşımla toplumsal hareketi yorumlamak için genelliyordu.Naziler ırkçı ve insanlık dışı fikir ve uygulamalarının temelini Lorenz'in sapkın teorisinde buldular.
...
Lorenz Nazilere katıldıktan hemen sonra Partinin Irk Politikaları Ofisi'ne ders verme yetkisiyle üye oldu ve Nazilerin düzenledikleri etkinliklere konuşmacı olarak katıldı.1940'ta Almanya'da o zaman prestijli bir üniversite olan Königsberg Üniversitesi'nde Karşılaştırmalı Psikoloji Enstitüsü'ne profesör ve müdür olarak atandı.Araştırmaları devlet tarafından yüksek meblağlarla desteklendi.Savaş başlayınca bugün bir polonya kenti olan Poznan'da 1941-1944 arasında Nazi ordusunda asker olarak görev yaptı.Poznan'da Alman Doğu Avrupa Araştırmaları için yapılan psikolojik araştırmalara katıldı.Bunlar yarı Alman-yarı Polonyalı olanlar üzerine saflaştırma araştırmalarını içeriyordu.Bu araştırmaların içeriği konusunda belge bulunamadı, ancak her durumda yüz kızartıcı olduğu çok açık.
...
1939'da Polonya'nın işgalinden sonra Krakow Üniversitesi'nden 183 profesör Dachau toplama kampına gönderilmişti.Naziler Polonya entelektüel birikiminin belini kırmaya çalışıyorlardı.Frisch daha önce birlikte çalıştığı Roman Wojtusiak'ın Dachau ölüm kampından kurtarılması için kendisi de zor durumda olduğu halde defalarca girişimde bulunmuştu.

II. Dünya Savaşı esnasında Hollanda Almanya tarafından işgal edildi ve Nazilerin ırkçı politikaları uygulanmaya başlandı.Tinbergen Yahudi değildi, fakat Nazilere muhalefet ettiği için toplama kampına gönderildi.İki yıl boyunca Hollandalı direnişçilerin eylemlerine karşı kurşuna dizilme tehdidi altında toplama kampında kaldı.Lorenz arkadaşını toplama kampından nüfuzunu kullanarak kurtarmak istedi, fakat Tinbergen'in eşi tarafından yardım isteği muhtemelen bir Nazi'nin yardımıyla toplama kampından kurtulmanın onursuzluğuna uğramamak için reddedildi.
...
Graz ve Viyana üniversitelerinde profesör olarak çalıştı.ABD Rockefeller kurumu tarafından parasal olarak desteklendi.1949-1951 yılları arasında Attenburg Karşılaştırmalı Etoloji Enstitüsü'nde, sorna 19542te Budern'de Max-Planck Enstitüsü Davranış Fizyolojisi Bölümü'nde çalıştı.1955'te enstitünün Seewiesen kısmını yönetmeye başladı.En nihayet 1973 Nobel Ödülü, bu ödülün karakteri hakkında da ipucu verecek şekilde Frisch, Tinbergen ve Lorenz arasında paylaştırıldı.

Ancak Lorenz Soğuk Savaş döneminde de göreve geri çağrılan basit bir Nazi değildi.Yaşadığı sürece Nazileri besleyen gerici ideolojisiyle sermaye sınıfına hizmet etmeye devam etti.Tüm toplumsal yaşamın içgüdülerle yönetildiğine ve toplumsal kötülüklerin değiştirilemeyeceğine ilişkin umut kırıcı ve yanlış görüşlerini yaşamının sonuna kadar yayıp durdu.
...

Hasan Çalışkan & Erhan Nalçacı
Nobel Verilen Nazi: Konrad Lorenz

Tarihselci Yöntem ve Bilim Tarihi
Yazılama Yayınevi

2 yorum:

  1. Çok güzel bir yazı Konrad Lorenz'in naziler için propaganda yaparken söylediği bir sözü paylaşmak isterim ben de "The selection for social utility, must be accomplished by some social institution if mankind is not to be ruined by domestication into degeneracy. The racial idea on the basis of our state has already accomplished much in this respect. We may and must rely on the healthy instincts of the best of our people for the extermination of elements of population loaded with dregs.’

    YanıtlaSil