9 Temmuz 2018 Pazartesi

antik kapitalizm çağlarında üretim tarzları ve bilimcilerin pozisyonu, erhan nalçacı / tarihselci yöntem ve bilim tarihi

...
Doğa filozofu olarak adlandırılan bu bilimcilerin Miletos'da öncüsü olan Thales hem tüccar, hem denizci, hem de mühendisti.Sahip olduğu bilgilerin bir kısmını yolculukları esnasında antik dünyanın Mısır, Mezopotamya gibi öncüllerinden harmanlamıştı.Thales'in (M.Ö. 624-546) gökyüzü  gözlemlerine dayanarak o yıl zeytin hasadının çok iyi olacağını tahmin ettiği, bütün zeytin presleyen atölyeleri kiraladığı ve o yıl çok para kazandığı söylenir.Zeytinyağı üreten atölyelerde büyük olasılıkla köle emeği kullandığını söylemeye gerek yok.Bu şekilde saraydan ve toprak rantından bağımsız olarak bilimle uğraşan Thales örneği yeni doğan antik burjuva biliminin karakteri için oldukça öğretici gözüküyor.Daha sonra bilimciler yeni zengin sınıflar tarafından finanse edilmeye başlanacaktır.
...
Demokritos'un materyalizmine karşı çıkan Atinalı bir aristokrat olan Platon (M.Ö. 423-347) muhtemelen bütün çağların en çaplı gericisidir.Aristokrasiye karşı halk kesimlerinin iktidarı paylaşmasından rahatsız olan ve eskiyi özleyen Platon nesnel ve öznel idealizmi, gerçeği sınıfı adına çarpıtmak için formüle etmiştir.Platon'un şu sözleri sınıf aidiyetini çok iyi dışa vurmaktadır: "...Ama sizi yaratan Tanrı, aranızdan önder olarak yarattıklarının mayasına altın katmıştır.Onlar bunun için baş tacı olurlar.Yardımcı (savaşçı) olarak yarattıklarının mayasına gümüş, çitçilerin ve öbür üreticilerin mayasına da demir ve tunç katmıştır.Aranızda bir hamur birliği olduğuna göre, sizden doğan çocuklar da herhalde size benzeyeceklerdir."
...

Erhan Nalçacı
Tunç ve Demir Çağlarında Üretim Tarzları ve Bilimcilerin Pozisyonu


Tarihselci Yöntem ve Bilim Tarihi
Editör: Erhan Nalçacı
Yazılama Yayınevi

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder