...
Paleolitik dönemi yaşayan kabilelere ilişkin antropolojik veriler bu dönem insanlarının sanıldığından çok daha büyük bir bilgi birikimine sahip olduğunu göstermektedir.Yeni Gine yerlileri ile birlikte bir süre yaşayan Jared Diamond onlarla birlikte ormandayken ne kadar aptal göründüümü bilmiyorum, diye yazmıştır.Ufuk açıcı bir kitap olan Conner'in "Halkın Bilim Tarihi" kitabında ise paleolitik dönem kültürünü yaşayan kabilelerin bilgi dağarcığı hakkında zengin veriler sunulmuştr.Bu avcı-toplayıcı kabileler, geniş coğrafyalar üstünde hayvanların göç alışkanlıkları, su kaynaklarındaki mevsimsel değişiklikler, hayvan ve bitki türlerinin sınıflandırılması, bitkilerin döngüleri vb. birçok şeyi yaşamda kalabilmek için bilmek zorundaydılar.Kuzey Alaskalı Nunamiutların yaklaşık 250.000 kilometrekarelik bir alanda bu bilgiye sahip olduğu saptanmıştır.Aborjinlerin en az 643 türü tanıdıkları ve isimlendirdikleri ve bu sayının yemek için olan türlerin en az iki katı olduğu bildirilmiştir.Ayrıca bu türler birbirinden bağımsız değildir ve olabildiğince sınıflandırılmıştır.
Bize çocukça gelen ve süreçler arasındaki benzerliklere dayanarak doğaya müdahale etmeye çalışan sihirli düşünce bilimsel genellemeleri de içeriyordu.Ancak iz sürmenin ilk bilimsel faaliyet olduğuna ilişkin öneri çok çarpıcıdır.Kabile üyeleri hayvanların dışkısı, idrarı, tükürüğü, tüyleri, kırılmış dllar, ezilmiş otlara vb. izlere dayanarak bunların hangi canlıya ait olduğuna ilişkin bir hipotez kurarlar ve sonra tümevarımla, iz bırakan canlı bulunarak hipotez test edilir ve çok sayıda deneyim genellenir, tümdengelim işlemeye başlar.
...
Erhan Nalçacı
İlk Sınıfsız Toplumlar Boyunca Bilgi Üretimi
Tarihselci Yöntem ve Bilim Tarihi
Editör: Erhan Nalçacı
Yazılama Yayınevi
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder