9 Temmuz 2018 Pazartesi

ivan mihayloviç seçenov & yevgeny bazarov, nihilizm, tarihselci yöntem ve bilim tarihi, erhan nalçacı

Seçenov
...
Reformlar kapitalizmin Rusya'da gelişmesi ve giderek hızlanan bir sanayileşme için yol açıyordu.1866 ile 1890 arasında sadece imalathane sayısı katlanmakla kalmadı, nitelik değiştirerek gelişkin bir makine parkı içeren merkezi fabrikalar kuruldu.Rusya demiryolları ile kaplanmaya başladı.


Aynı zamanda Rus entelektüel yaşamında büyük bir sıçrama görülüyordu.Seçenov daha sonra otobiyografisinde bu yılları şöyle tanımlayacaktı: "Herkes milyonlarca kölenin özgürleşeceğini biliyordu ve bunu heyecanla bekliyordu; öncesine göre çok daha özgürce soluyacaktık, yeni beklentiler sıçrayacak, yeni istekler uyanacaktı."


Bazarov
İvan Turgenyev'in (1818-1883) Babalar ve Oğullar adlı romanı 1862 yılında yayınlandı.Kendi çağında büyük bir etki yapan Babalar ve Oğullar'daki Bazarov karakteri Seçenov'u andırmaktadır.Tıp öğrencisi olan ve fırsat buldukça yakaladığı kurbağalarla deney yapan Bazarov yerleşik, geleneksel bütün düşünce biçimlerini reddediyordu."Nihilizm" bu romanla birlikte yaygınlık kazanmış, bir akıma dönüşmüştü.Nihilizm bugünkü anlamda olumsuz bir yük barındırmıyor, radikal bir aydınlanma çizgisi izliyordu.Bu akımın önde gelen düşünürü Pisarev (1840-1868), Ruskoe Slovo (Rus Sözü) dergisinin editörüydü ve 28 yıllık kısa yaşamının dört yılından fazlasını hapishanede geçirmişti.Radikal bir toplum eleştirisinin dışında, Pisarev doğa bilimlerinde materyalizmin savunuculuğunu halkın anlayacağı bir dille yapıyor, Evrim Kuramı'nın liselere kadar girmesini sağlıyordu.İçlerinde İvan Pavlov da olmak üzere çok sayıda genç, Pisarev'in "Doğa bir katedral değil, bir atölyedir" sözünden etkileniyordu.


Pisarev
...

Erhan Nalçacı
İ.M . Seçenov'un "Beynin Refleksleri" Kitabı

Tarihselci Yöntem ve Bilim Tarihi
Editör: Erhan Nalçacı
Yazılama Yayınevi

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder